ARABULUCULUK NEDİR?

Yargının iş yükünü azaltmak ve uyuşmazlıklardaki uzlaşma kültürünü oluşturabilmek amacı ile anglo-sakson amerikan sisteminde ve Avrupa Birliğinde yıllardır uygulanan arabuluculuk kurumu; mahkemeye gitmeden veya gittikten sonra tarafların uyuşmazlığa dostane çözüm üretebilmelerini sağlayan alternatif bir uyuşmazlık çözme yöntemidir.

ARABULUCU KİMDİR? (MEDİATOR)

Arabuluculuk Kanununa göre; Adalet bakanlığı hukuk işleri genel müdürlüğünce tutulacak arabuluculuk siciline kayıtlı olan arabulucular; mesleklerinde en az 5 yıllık hukukçular arasında yapılacak olan yazılı sınavdan geçmiş bulunanlar arasından yapılacak  sözlü mülakat sonucu seçilecek olan hukukçulardır.

 Bu kişiler; sistematik teknikler kullanarak görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacı ile tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız kişilerdir.

ARABULUCUĞUN AVANTAJLARI NELERDİR?

Arabuluculuk; kazan-kazan sistemi üzerine kuruludur. Arabuluculuk da iki tarafta kazanır. Bir davadaki gibi bir kazanan bir kaybeden arabuluculuk da yoktur. Mahkeme sürecine göre çok daha hızlı ve az masraflıdır. Taraflar aralarındaki uyuşmazlığı arabulucu vasıtası ile çözdüklerinde taraflar arasındaki ilişki devam eder.

ARABULUCULUK HANGİ KONULARDA UYGULANIR?

Arabuluculuk tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri her hukuki uyuşmazlıkta uygulanabilir. Örneğin; işçi-işveren uyuşmazlıklarında, şirketler arasındaki alacak davalarında, maddi ve manevi tazminat konularında, miras ve aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda, şirket ortakları ve hissedarları arasındaki uyuşmazlıklarda… v.s  

ARABULUCULUK FAALİYETİ SONUNDA NE OLACAK?

Arabulucuk sonucunda tarafların vardıkları anlaşma bir tutanak ile belgelenir. Bu tutanağa mahkeme tarafından icra edilebilirlik şerhi verilmek sureti ile bu belge;  mahkeme kararı niteliği kazanır. Yani artık mahkemede dava açmadan da bir anlaşmaya mahkeme kararı niteliği kazandırmak mümkündür.

ARABULUCULUĞUN UYGULANAMAYACAĞI KONULAR NELERDİR?

Arabuluculuk; hukuk uyuşmazlıklarında uygulanacak bir alternatif uyuşmazlık çözme yöntemi olup, konusu ceza kanunu veyahut kabahatler kanununa giren konular ile taraflardan birinin idare olduğu idare hukukuna giren uyuşmazlıklar arabuluculuk kanunu dışında tutulmuştur.

Ayrıca; aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklar arabulucu vasıtası ile çözümlenebilmesine karşın boşanma davaları ve aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar da arabuluculuğa elverişli değildir.

ARABULUCUNUN GÖREVİ NEDİR?

Arabulucuların görevi; bir yargıç gibi yargılama yapmak veya hukuki uyuşmazlığa bir avukat gibi çözüm üretmek veyahut taraflara hukuki bilgi ve öneriler sunmak değildir.

Arabulucunun görevi; tarafları bir araya getirerek somut olaya uygun müzakere ve iletişim olanağının sağlanmasıdır. Arabulucu müzakere sürecinde taraflara hukuki önerilerde bulunamaz, onları yönlendiremez, taraf tutamaz ve tarafların avukatlığını yapamaz.

ARABULUCUK SÜRECİ NASIL BAŞLAR ve NASIL SONA ERER?

Tarafların birlikte veya avukatları aracılığı ile arabulucuya başvurmaları üzerine arabulucu tarafından tutulacak başvurulan tarihinde olduğu bir başvurma tutanağı ile başlar. Tarafların anlaşmaya varması, taraflardan birinin uzlaşmadan vazgeçmesi, taraflardan birinin dava açması, arabulucunun somut olaya göre arabuluculuk için daha fazla çaba sarf edilmesinin gereksiz olduğunu tespit etmesi veya uyuşmazlığın 5271 sayılı ceza muhakemeleri kanunu gereğince uzlaşma kapsamına girmeyen bir suçla ilgili olduğunun tespit edilmesi halllerinde arabulucuk süreci sona erer.

ARABULUCULUĞA HANGİ AŞAMADA BAŞVURULABİLİR?

Taraflar dava açmadan önce veya dava açıldıktan sonra arabulucuya başvurabilirler. Hakim de tarafları arabuluculuk konusunda bilgilendirip tavsiyede bulunabilir. Taraflardan birinin arabuluculuk teklifine diğer taraf 30 gün içerisinde cevap vermez ise bu teklifi reddetmiş sayılır.

Arabuluculuk sürecinin başlaması ile dava zamanaşımı ve hak düşürücü süreler durur. Yani zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesabında arabuluculuk sürecinde geçen süre hesaba katılmaz.

AGC Hukuk Yayınları, İstanbul, 2014

ARABULUCULUK BAŞVURUSU ve DETAYLI BİLGİ İÇİN LÜTFEN BÜROMUZLA İRTİBATA GEÇİNİZ.